Άμεση ανακούφιση και επιστροφή σε μια φυσιολογική ζωή έρχονται να προσφέρουν με τον πλέον ανώδυνο τρόπο σε χιλιάδες ανθρώπους που έχουν διαγνωστεί με λιθίαση, κοινώς πέτρα στα νεφρά, νέες, ελάχιστα επεμβατικές προσεγγίσεις που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια, χάρη στην αλματώδη εξέλιξη της ιατρικής τεχνολογίας.
Η λιθίαση προκύπτει όταν τα άλατα που αποβάλλονται από τα νεφρά σχηματίζουν κρυστάλλους που σταδιακά ενώνονται μεταξύ τους και δημιουργούν πέτρες. Αυτό μπορεί να συμβαίνει ως συνέπεια πολύ πυκνών ούρων, χαμηλής κατανάλωσης υγρών ή αυξημένης αποβολής μεταλλικών στοιχείων στα ούρα.
Στο σχηματισμό λίθων μπορεί να συμβάλλουν, επίσης, οι κακές διατροφικές συνήθειες και η στάση των ούρων ως συνέπεια ανατομικών ή παθολογικών καταστάσεων, ενώ σημαντικός παράγοντας είναι και η κληρονομικότητα.
Οι λίθοι στα νεφρά εντοπίζονται εύκολα με τις σύγχρονες απεικονιστικές μεθόδους. Η απλή ακτινογραφία απεικονίζει το 80% των περιπτώσεων, ενώ το υπερηχογράφημα προσφέρει επιπλέον πληροφορίες για τη θέση τους, καθώς και για το αν υπάρχει απόφραξη, δηλαδή εμπόδιο στη ροή των ούρων. Η αξονική τομογραφία προσφέρει ακόμα πιο λεπτομερή απεικόνιση των λίθων, καθώς και πληροφορίες για την κατάσταση των νεφρών.
Συνήθως, οι πέτρες στα νεφρά δημιουργουν συμπτώματα πλην ίσως μιας ανώδυνης μικροσκοπικής αιματουρίας. Εάν οι λίθοι μετακινηθούν στον ουρητήρα, τότε προκαλούν απόφραξη. Ως συνέπεια, διογκώνεται ο νεφρός και προκαλείται οξύτατος πόνος, ο γνωστός κολικός του νεφρού.
Αντιμετώπιση
Η παρουσία των λίθων μέσα στην αποχετευτικη μοίρα του νεφρού μπορεί να προκαλέσει καταστροφή του οργάνου δεδομένου ότι προκαλεί με τη πάροδο του χρόνου εξαφάνιση της λειτουργικής ουσίας του (ίνωση) που έχει ως αποτέλεσμα την ανεπάρκειά του. Για αυτό ακριβώς το λόγο, η ύπαρξη κάθε μορφής λίθου μέσα στο ουροποιητικό χρειάζεται αντιμετώπιση.
Μέχρι πρότινος, η αντιμετώπιση της λιθίασης ήταν δύσκολη και επίπονη. Τα τελευταία χρόνια όμως, η εξέλιξη της ιατρικής τεχνολογίας έχει καταστήσει την ανοικτή χειρουργική προσπέλαση στους νεφρούς απαρχαιωμένη και πλέον οι πέτρες αντιμετωπίζονται με ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους, όπως:
Εξωσωματική λιθοτριψία
Η εξωσωματική λιθοτριψία έχει εξαιρετικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση των λίθων του νεφρού και του αρχικού τμήματος του ουρητήρα. Για τη θραύση των λίθων χρησιμοποιείται ένα υψηλής τεχνολογίας ιατρικό μηχάνημα, ο εξωσωματικός λιθοτρίπτης, ο οποίος αξιοποιεί ωστικά κύματα για να κονιορτοποιήσει τις πέτρες, χωρίς χειρουργική επέμβαση.
Ενδοσκοπική ανιούσα αφαίρεση
Σε αυτήν την προσέγγιση, το ουρητηροσκόπιο, ένα λεπτό, μακρύ κι εύκαμπτο ενδοσκόπιο, εισάγεται διαμέσου της ουρήθρας του ασθενή, ανέρχεται στον ουρητήρα και φτάνει στο νεφρό. Εκεί ο ενδοσκόπος, ο οποίος απαιτείται να έχει μεγάλη εμπειρία στις ιδιαιτερότητες αυτής της τεχνικής, επιθεωρεί με το ενδοσκόπιο την περιοχή του νεφρού που βρίσκεται ο λίθος, τον κονιορτοποιεί με τη χρήση laser και τον αφαιρεί.
Η ενδοσκοπική ανιούσα αφαίρεση των λίθων είναι μια μέθοδος με ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά επιτυχία που ξεπερνούν το 95%.
Διαδερμική λιθοτριψία
Η διαδερμική λιθοτριψία συνίσταται για την αποτελεσματική αντιμετώπιση μεγάλων και πολύπλοκων λίθων του νεφρού. Σε αυτή τη μέθοδο, δημιουργείται πλάγια χαμηλά στην οσφυική περιοχή του ασθενή ένα κανάλι από το δέρμα προς το νεφρό. Εκεί τοποθετείται ένας σωλήνας με διάμετρο χιλιοστών μέσα από τον οποίο αφαιρούνται τα θραύσματα του λίθου.
Η διαδερμική λιθοτριψία έχει καλύτερα αποτελέσματα όταν συνδυάζεται με την ενδοσκοπική ανιούσα αφαίρεση.
Οι παραπάνω τεχνικές έχουν απλοποιήσει την αντιμετώπιση της λιθίασης στα νεφρά καθιστώντας απαρχαιωμένες τις ανοικτές χειρουργικές επεμβάσεις με την επώδυνη μετεγχειρητική πορεία και το απαράδεκτο αισθητικό αποτέλεσμα που τις συνοδεύει.
Ωστόσο, για να έχουν επιτυχία πρέπει αφενός να εφαρμόζονται από εξαιρετικά εξειδικευμένους χειρουργούς, με μεγάλη εμπειρία και τεχνογνωσία, κι αφετέρου να υποστηρίζονται από τον κατάλληλο τεχνολογικό εξοπλισμό.