Για πρώτη φορά στη χώρα μας πραγματοποιήθηκε Ρομποτική κυστεοπροστατεκτομή με εκτεταμένη πυελική λεμφαδενεκτομή και εκτροπή των ούρων για διηθητικό καρκίνο της ουροδόχου κύστεως, σε ασθενή 70 ετών που είχε προ 3ετίας υποβληθεί σε υπερηβική προστατεκτομή και εν συνεχεία σε ακτινοθεραπεία στην περιοχή της πυέλου για καρκίνο του προστάτη, από τον Δρ. Νικόλαο Παρδαλίδη, Διευθυντή Ουρολογικής και Αναίμακτης Χειρουργικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών και την ομάδα του.
Η πρωτοποριακή για τα Ελληνικά δεδομένα Ρομποτική αφαίρεση της ουροδόχου κύστεως σε έδαφος προηγούμενης χειρουργικής επέμβασης και ακτινοβολίας, αν και εργώδης (λόγω συμφύσεων και ίνωσης), στέφθηκε από απόλυτη επιτυχία και ο ασθενής μετά από 3 ημέρες νοσηλείας εξήλθε του Νοσοκομείου σε άριστη γενική κατάσταση.
Σημειωτέον ότι με τη Ρομποτική χειρουργική, αν και επρόκειτο για επανεπέμβαση σε ακτινοβολημένη περιοχή, δεν χρειάστηκε να γίνει μετάγγιση αίματος, δεν χορηγήθηκαν αναλγητικά, ενώ η κινητοποίηση και η σίτιση του ασθενούς ήταν άμεση, καθώς και η έξοδός του από το Νοσοκομείο.
Νέες, πρωτοποριακές τεχνικές, όπως η διαδερμική λιθοτριψία, οι οποίες ενσωματώνουν τις τελευταίες εξελίξεις σε επίπεδο ιατρικής επιστήμης και τεχνολογία, προσφέρουν οριστική ανακούφιση, με τον πλέον αναίμακτο, ανώδυνο και αισθητικά άρτιο τρόπο, στη λιθίαση των νεφρών.
Η λιθίαση, κοινώς πέτρα στα νεφρά, αποτελεί μια από τις πιο συνήθεις παθήσεις του ουροποιητικού συστήματος, η συχνότητα της οποίας έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια λόγω του έντονου στρες και της κακής διατροφής που χαρακτηρίζουν το σύγχρονο τρόπο ζωής.
Μέχρι πρότινος, η αντιμετώπιση της λιθίασης ήταν δύσκολη και επίπονη, καθώς γινόταν με ανοικτές χειρουργικές επεμβάσεις, με την επώδυνη μετεγχειρητική πορεία και το απαράδεκτο αισθητικό αποτέλεσμα που τις συνοδεύει.
Πλέον οι πέτρες στα νεφρά θεραπεύονται με πρωτοποριακές τεχνικές που εντάσσονται στο πλαίσιο της Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής και έχουν ως στόχο την μέγιστη δυνατή αποφυγή τραυματισμού των ιστών του ασθενή.
Μια τέτοια πρωτοποριακή τεχνική, η οποία πραγματοποιείται στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών από την ομάδα του Δρ. Παρδαλίδη Νικολάου, είναι η mini διαδερμική λιθοτριψία.
Η τελευταία θεωρείται ιδανική θεραπεία, όταν οι λίθοι στα νεφρά είναι ευμεγέθεις (δηλαδή μεγαλύτεροι από 2 εκατοστά) καθώς και στις περιπτώσεις:
- κορραλιοειδών λίθων,
- λίθων της νεφρικής πυέλου,
- πολλαπλών καλυκικών λίθων, καθώς και
- σκληρών λίθων που δεν ήταν δυνατή η θραύση τους με εξωσωματική λιθοτριψία.
Με τη mini διαδερμική λιθοτριψία, μπορούν να αντιμετωπιστούν μεγάλοι και πολύπλοκοι λίθοι του νεφρού, για την αντιμετώπιση των οποίων η ανοιχτή χειρουργική επέμβαση ενδεχομένως να προκαλούσε μόνιμη βλάβη, ως και απώλεια του νεφρού.
Η επέμβαση
Πριν από την επέμβαση ο ασθενής υποβάλλεται σε αιματολογικό, ακτινολογικό και καρδιολογικό έλεγχο. Στην περίπτωση που ο ασθενής λαμβάνει αντιπηκτική αγωγή, τότε συνίσταται η διακοπή της για μερικές ημέρες πριν την επέμβαση και αντικατάστασή της με ενέσεις ηπαρίνης, χαμηλού μοριακού βάρους.
Η επέμβαση γίνεται με γενική αναισθησία. Αφού χορηγηθεί νάρκωση στον ασθενή, μέσω μίας πολύ μικροσκοπικής οπής, εισάγεται στο νεφρό ένα ειδικό ενδοσκόπιο που λέγεται νεφροσκόπιο. Στη συνέχεια, εντοπίζεται ο λίθος, κατακερματίζεται με τη βοήθεια λέιζερ και στη συνέχεια αφαιρουνται τα θραύσματά του. Στο τέλος της επέμβασης, δεν τοποθετείται πλέον σωλήνας παροχέτευσης στο νεφρό (νεφροστομία) και ο ασθενής εξέρχεται από το νοσοκομείο σε 24 ώρες.
Πλεονεκτήματα
Ως ελάχιστη επεμβατική χειρουργική μέθοδος, η mini διαδερμική λιθοτριψία διακρίνεται από μια σειρά πλεονεκτημάτων σε σύγκριση με την ανοιχτή χειρουργική επέμβαση, όπως:
- Ελαχιστοποίηση τραυματισμού των ιστών,
- Μηδαμινή απώλεια αίματος
- Ελάχιστος μετεγχειρητικός πόνος
- Βέλτιστο αισθητικό αποτέλεσμα
- Ταχύτερη ανάρρωση κι επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες
H mini διαδερμική λιθοτριψία είναι μία καθιερωμένη, ασφαλής και αποτελεσματική μέθοδος θεραπείας για την αντιμετώπιση της νεφρικής λιθίασης, με καταγεγραμμένο ποσοστό επιτυχίας στο 98%. Ωστόσο, θα πρέπει να τονιστεί ότι απαιτεί ειδικό τεχνολογικό εξοπλισμό, καθώς επίσης και μεγάλη τεχνογνωσία και ενδοσκοπική εμπειρία από πλευράς του χειρουργού.
Η παχυσαρκία έχει λάβει πλέον διαστάσεις πανδημίας στην Ελλάδα, με συνέπεια να έχει αυξηθεί επικίνδυνα τα τελευταία χρόνια και η εμφάνιση πολλών συνοδών προβλημάτων και παθήσεων που συνδέονται με το υπερβολικό βάρος, όπως η λιθίαση και οι καρκίνοι του ουροποιητικού συστήματος.
Η παχυσαρκία είναι η πάθηση που προκαλείται από την υπερβολική συσσώρευση λίπους στο σώμα, έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία και οδηγεί σε μείωση του προσδόκιμου ζωής, ευνοεί την εμφάνιση μεγάλου αριθμού συνοδών παθήσεων.
Είναι ευρύτερα γνωστή η σύνδεση της παχυσαρκίας με την αρτηριακή υπέρταση, το σακχαρώδη διαβήτη και την άπνοια ύπνου.
Ωστόσο, η παχυσαρκία αποτελεί παράγοντα που αυξάνει τον κίνδυνο και για άλλες, πολύ σοβαρές παθήσεις του ουροποιητικού συστήματος, όπως η λιθίαση και ο καρκίνος.
Η λιθίαση προκύπτει όταν τα άλατα που αποβάλλονται από τα νεφρά σχηματίζουν κρυστάλλους που σταδιακά ενώνονται μεταξύ τους και δημιουργούν πέτρες. Η κατανάλωση αυξημένης ποσότητας ζωικού λευκώματος και ζωικού λίπους προδιαθέτει στη δημιουργία τέτοιων λίθων. Το ίδιο και η αυξημένη κατανάλωση αλατιού. Γενικά, τα άτομα με αυξημένο το δείκτη μαζας – σώματος (ΒΜΙ) και περίμετρο μέσης και ιδιαίτερα οι γυναίκες εμφανίζουν περισσότερο λίθους.
Αντίστοιχα, η παχυσαρκία θεωρείται παράγοντας κινδύνου και για τους καρκίνους του ουροποιητικού συστήματος, όπως ο καρκίνος του νεφρού. Ο τελευταίος θεωρείται νόσος των ενηλίκων της 6ης και 7ης δεκαετίας της ζωής, όμως, η συχνότητά του έχει αυξηθεί την τελευταία εικοσαετία και σε μικρότερες ηλικίες, παράλληλα με τη διάδοση του καπνίσματος και την έξαρση της παχυσαρκίας σε νεαρότερα άτομα.
Χειρουργική αντιμετώπιση
Τόσο η λιθίαση όσο και οι καρκίνοι του ουροποιητικού συστήματος, αποτελούν επικίνδυνες παθήσεις για την αντιμετώπιση των οποίων, όπως άλλωστε και της νοσογόνου παχυσαρκίας, απαιτείται χειρουργείο.
Μέχρι πρότινος, η αντιμετώπιση της λιθίασης και των καρκίνων του ουροποιητικού συστήματος ήταν δύσκολη και επίπονη για τον ασθενή.
Τα τελευταία χρόνια όμως, η εξέλιξη της ιατρικής τεχνολογίας έχει καταστήσει την ανοικτή χειρουργική προσπέλαση στους νεφρούς – και το ουροποιητικό σύστημα γενικότερα – απαρχαιωμένη και πλέον προτιμάται η επιλογή ελάχιστα επεμβατικών μεθόδων με τη χρήση εξοπλισμού υψηλής τεχνολογίας, όπως τα ιατρικά laser και το ρομποτικό χειρουργικό σύστημα da Vinci.
Στην περίπτωση της λιθίασης, οι ελάχιστες επεμβατικές μέθοδοι αφορούν σε:
- Εξωσωματική λιθοτριψία, κατά την οποία ωστικά κύματα κονιορτοποιούν τις πέτρες, χωρίς χειρουργική επέμβαση.
- Ενδοσκοπική ανιούσα αφαίρεση, κατά την οποία εισάγεται διαμέσου της ουρήθρας του ασθενή ουρητηροσκόπιο ή εύκαμπτο ουρητηρονεφροσκόπιο ακόμη και μέχρι το νεφρό, και οι λίθοι κονιορτοποιούνται με τη χρήση laser.
- Διαδερμική λιθοτριψία, κατά την οποία δημιουργείται χαμηλά στην πλάτη του ασθενή ένα κανάλι από το δέρμα προς το νεφρό. Εκεί τοποθετείται ένας σωλήνας με διάμετρο χιλιοστών, μέσα από τον οποίο, αφού πρώτα κατακερματιστεί ο λίθος με λέιζερ, στη συνέχεια αφαιρούνται τα θραύσματα του λίθου.
Πλέον, όμως, με τη συμβολή της σύγχρονης τεχνολογίας και ειδικότερα με τη χρήση του περίφημου ρομπότ da Vinci, αλλάζουν τα δεδομένα και ως προς την αντιμετώπιση των καρκίνων του ουροποιητικού συστήματος.
Το σύστημα da Vinci αυξάνει τις χειρουργικές δυνατότητες επιτρέποντας την πραγματοποίηση πολύπλοκων και λεπτών επεμβάσεων, επιτρέποντας τη μερική ή ριζική αφαίρεση οργάνων (π.χ. νεφρών) ή τη δημιουργία νέων (π.χ. νέας ουροδόχου κύστης από σφαιρικό τμήμα εντέρου στη θέση της παλαιάς) διαμέσου πολύ μικρών οπών.
Η ρομποτική αυτή μέθοδος πραγματοποιείται με επιτυχία σε ελάχιστα νοσοκομεία παγκοσμίως. Στην Ελλάδα εφαρμόζεται ήδη από το 2006 στο Ιατρικό Κέντρο με την έλευση του πρώτου ρομποτικού συστήματος στην Ελλάδα, από την ομάδα του Δρ. Παρδαλίδη Νικόλαου, με εξαιρετικά αποτελέσματα.
Οι παραπάνω τεχνικές έχουν απλοποιήσει την αντιμετώπιση της λιθίασης και των καρκίνων του ουροποιητικού συστήματος καθιστώντας απαρχαιωμένες τις ανοικτές χειρουργικές επεμβάσεις με την επώδυνη μετεγχειρητική πορεία και το απαράδεκτο αισθητικό αποτέλεσμα που τις συνοδεύει.
Ωστόσο, για να έχουν επιτυχία πρέπει αφενός να εφαρμόζονται από εξαιρετικά εξειδικευμένους χειρουργούς, με μεγάλη εμπειρία και τεχνογνωσία, κι αφετέρου να υποστηρίζονται από τον κατάλληλο τεχνολογικό εξοπλισμό.
Άμεση ανακούφιση και επιστροφή σε μια φυσιολογική ζωή έρχονται να προσφέρουν με τον πλέον ανώδυνο τρόπο σε χιλιάδες ανθρώπους που έχουν διαγνωστεί με λιθίαση, κοινώς πέτρα στα νεφρά, νέες, ελάχιστα επεμβατικές προσεγγίσεις που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια, χάρη στην αλματώδη εξέλιξη της ιατρικής τεχνολογίας.
Η λιθίαση προκύπτει όταν τα άλατα που αποβάλλονται από τα νεφρά σχηματίζουν κρυστάλλους που σταδιακά ενώνονται μεταξύ τους και δημιουργούν πέτρες. Αυτό μπορεί να συμβαίνει ως συνέπεια πολύ πυκνών ούρων, χαμηλής κατανάλωσης υγρών ή αυξημένης αποβολής μεταλλικών στοιχείων στα ούρα.
Στο σχηματισμό λίθων μπορεί να συμβάλλουν, επίσης, οι κακές διατροφικές συνήθειες και η στάση των ούρων ως συνέπεια ανατομικών ή παθολογικών καταστάσεων, ενώ σημαντικός παράγοντας είναι και η κληρονομικότητα.
Οι λίθοι στα νεφρά εντοπίζονται εύκολα με τις σύγχρονες απεικονιστικές μεθόδους. Η απλή ακτινογραφία απεικονίζει το 80% των περιπτώσεων, ενώ το υπερηχογράφημα προσφέρει επιπλέον πληροφορίες για τη θέση τους, καθώς και για το αν υπάρχει απόφραξη, δηλαδή εμπόδιο στη ροή των ούρων. Η αξονική τομογραφία προσφέρει ακόμα πιο λεπτομερή απεικόνιση των λίθων, καθώς και πληροφορίες για την κατάσταση των νεφρών.
Συνήθως, οι πέτρες στα νεφρά δημιουργουν συμπτώματα πλην ίσως μιας ανώδυνης μικροσκοπικής αιματουρίας. Εάν οι λίθοι μετακινηθούν στον ουρητήρα, τότε προκαλούν απόφραξη. Ως συνέπεια, διογκώνεται ο νεφρός και προκαλείται οξύτατος πόνος, ο γνωστός κολικός του νεφρού.
Αντιμετώπιση
Η παρουσία των λίθων μέσα στην αποχετευτικη μοίρα του νεφρού μπορεί να προκαλέσει καταστροφή του οργάνου δεδομένου ότι προκαλεί με τη πάροδο του χρόνου εξαφάνιση της λειτουργικής ουσίας του (ίνωση) που έχει ως αποτέλεσμα την ανεπάρκειά του. Για αυτό ακριβώς το λόγο, η ύπαρξη κάθε μορφής λίθου μέσα στο ουροποιητικό χρειάζεται αντιμετώπιση.
Μέχρι πρότινος, η αντιμετώπιση της λιθίασης ήταν δύσκολη και επίπονη. Τα τελευταία χρόνια όμως, η εξέλιξη της ιατρικής τεχνολογίας έχει καταστήσει την ανοικτή χειρουργική προσπέλαση στους νεφρούς απαρχαιωμένη και πλέον οι πέτρες αντιμετωπίζονται με ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους, όπως:
Εξωσωματική λιθοτριψία
Η εξωσωματική λιθοτριψία έχει εξαιρετικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση των λίθων του νεφρού και του αρχικού τμήματος του ουρητήρα. Για τη θραύση των λίθων χρησιμοποιείται ένα υψηλής τεχνολογίας ιατρικό μηχάνημα, ο εξωσωματικός λιθοτρίπτης, ο οποίος αξιοποιεί ωστικά κύματα για να κονιορτοποιήσει τις πέτρες, χωρίς χειρουργική επέμβαση.
Ενδοσκοπική ανιούσα αφαίρεση
Σε αυτήν την προσέγγιση, το ουρητηροσκόπιο, ένα λεπτό, μακρύ κι εύκαμπτο ενδοσκόπιο, εισάγεται διαμέσου της ουρήθρας του ασθενή, ανέρχεται στον ουρητήρα και φτάνει στο νεφρό. Εκεί ο ενδοσκόπος, ο οποίος απαιτείται να έχει μεγάλη εμπειρία στις ιδιαιτερότητες αυτής της τεχνικής, επιθεωρεί με το ενδοσκόπιο την περιοχή του νεφρού που βρίσκεται ο λίθος, τον κονιορτοποιεί με τη χρήση laser και τον αφαιρεί.
Η ενδοσκοπική ανιούσα αφαίρεση των λίθων είναι μια μέθοδος με ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά επιτυχία που ξεπερνούν το 95%.
Διαδερμική λιθοτριψία
Η διαδερμική λιθοτριψία συνίσταται για την αποτελεσματική αντιμετώπιση μεγάλων και πολύπλοκων λίθων του νεφρού. Σε αυτή τη μέθοδο, δημιουργείται πλάγια χαμηλά στην οσφυική περιοχή του ασθενή ένα κανάλι από το δέρμα προς το νεφρό. Εκεί τοποθετείται ένας σωλήνας με διάμετρο χιλιοστών μέσα από τον οποίο αφαιρούνται τα θραύσματα του λίθου.
Η διαδερμική λιθοτριψία έχει καλύτερα αποτελέσματα όταν συνδυάζεται με την ενδοσκοπική ανιούσα αφαίρεση.
Οι παραπάνω τεχνικές έχουν απλοποιήσει την αντιμετώπιση της λιθίασης στα νεφρά καθιστώντας απαρχαιωμένες τις ανοικτές χειρουργικές επεμβάσεις με την επώδυνη μετεγχειρητική πορεία και το απαράδεκτο αισθητικό αποτέλεσμα που τις συνοδεύει.
Ωστόσο, για να έχουν επιτυχία πρέπει αφενός να εφαρμόζονται από εξαιρετικά εξειδικευμένους χειρουργούς, με μεγάλη εμπειρία και τεχνογνωσία, κι αφετέρου να υποστηρίζονται από τον κατάλληλο τεχνολογικό εξοπλισμό.
Μια σειρά από νέα, διεθνώς εγκεκριμένα φάρμακα για την αντιμετώπιση του προχωρημένου καρκίνου του προστάτη, παρατείνουν σημαντικά τη ζωή των ασθενών, σύμφωνα με τα ευρήματα εκτεταμένης δημογραφικής έρευνας που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο πλαίσιο της επιστημονικής έκδοσης, International Urology and Nephrology.
Η τελευταία βασίστηκε σε ανάλυση στοιχείων από τη μεγάλη βάση δεδομένων του προγράμματος Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Τελικών Αποτελεσμάτων (SEER) του Εθνικού Ινστιτούτου για τον Καρκίνο (NCI) στις ΗΠΑ.
Η ομάδα των ερευνητών, με επικεφαλής τον Δρ. Μπαντίνι από το ινστιτούτο Osperdale San Raffaele στο Μιλάνο της Ιταλίας, εντόπισαν συνολικά 19.047 άνδρες που είχαν διαγνωσθεί με μεταστατικό καρκίνο του προστάτη, για τους οποίους η πρόγνωση είναι κακή ανεξάρτητα από τη θεραπεία, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας 2004-2014.
Από αυτή την ομάδα, 4.298 άνδρες που έλαβαν διάγνωση μεταξύ 2004 και 2008 ταξινομήθηκαν ως ιστορικοί ασθενείς κι άλλοι 4.298 που διαγνώστηκαν μεταξύ 2009 και 2014, ταξινομήθηκαν ως σύγχρονοι ασθενείς.
Η μέση ηλικία και των δύο ομάδων ήταν τα 70 έτη και στην πλειοψηφία τους οι ασθενείς αυτοί δεν έλαβαν τοπική θεραπεία για τον καρκίνο τους.
Οι ερευνητές έκαναν μια ειδική επιστημονική ανάλυση στα δεδομένα κι ανακάλυψαν ότι η μέση θνησιμότητα με υπαιτιότητα τον καρκίνο ήταν 32 μήνες μεταξύ των ιστορικών ασθενών, σε σύγκριση με 36 μήνες για τους σύγχρονους ομολόγους τους.
Αντίστοιχα, η γενική θνησιμότητα ήταν στους 26 μήνες για τους ιστορικούς ασθενείς και στους 29 μήνες για τους σύγχρονους ασθενείς.
Με άλλα λόγια, οι πιο σύγχρονοι ασθενείς αποδείχθηκε ότι είχαν ποσοστό επιβίωσης υψηλότερο κατά περίπου 12% σε σύγκριση με τους παλαιότερους ομολόγους τους.
Πέντε νέα φάρμακα την περασμένη δεκαετία
Οι ερευνητές συνέδεσαν το εύρημα της βελτιωμένης επιβίωσης των πιο σύγχρονων ασθενών με τα πέντε νέα φάρμακα για τη θεραπεία του καρκίνου του προχωρημένου καρκίνου του που έχουν εγκριθεί κατά την τελευταία δεκαετία.
Αυτά τα φάρμακα είναι τα:
- docetaxel (πολλαπλές μάρκες), που εγκρίθηκε το 2004.
- cabazitaxel (Jevtana, Sanofi-Aventis), που εγκρίθηκε το 2010,
- sipuleucel –T (Provenge, Dendreon Corp), που εγκρίθηκε επίσης το 2010,
- abiraterone (Zytiga, Janssen), που εγκρίθηκε το 2011 και το
- enzalutamide (Xtandi, Astellas), που εγκρίθηκε το 2012.
Αν και η διαφορά στο μέσο χρόνο επιβίωσης για τις δυο ομάδες ασθενών (ιστορικοί – σύγχρονοι) ήταν μικρή, από την άποψη του απόλυτου καθαρού οφέλους, η έρευνα προσέφερε αδιάσειστες και άκρως ελπιδοφόρες αποδείξεις ότι τα νέα φάρμακα για την αντιμετώπιση του προχωρημένου καρκίνου του προστάτη μπορούν να επεκτείνουν το προσδόκιμο ζωής, μερικές φορές ακόμα και για χρόνια.
Το Σάββατο και την Κυριακή 11-12 Νοεμβρίου περατωθήκαν με επιτυχία οι εργασίες του 3ου Παγκόσμιου Συνεδρίου ΟΥΡΟΛΟΓΙΑΣ που έλαβε χώρα στην Αθήνα. Η Ουρολογική Κλινική του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, μετά από πρόσκληση, παρουσίασε την 20ετή εμπειρία της στην Αναίμακτη Ογκολογική Χειρουργική (20 years of Innovation in Urologic Oncology: The best is yet to come) και τις προοπτικές που αναπτύσσονται στο άμεσο και απώτερο μέλλον. Συγκεκριμένα παρουσιάστηκε η μετάβαση από την εποχή της Λαπαροσκοπικής Ουρολογίας στην Ρομποτική Ουρολογική Χειρουργική. Με τη καθιέρωση πλέον της τελευταίας στην επιτυχή θεραπευτική αντιμετώπιση του συνόλου των κακοηθών παθήσεων του Ουροποιητικού. Παρουσιάστηκαν επίσης νεότερες τεχνικές διεγχειρητικής πλοήγησης, διεγχειρητικής βιοψίας με οπτικό σύστημα διάγνωσης σε ασθενείς με θήλωμα -καρκίνο ουροδόχου κύστης καθώς και αναφέρθηκαν τεχνικές δημιουργίας ουροδόχου κύστης από κύτταρα του ίδιου του ασθενή στο εργαστήριο και τοποθέτηση κατόπιν στο σώμα του. Με το Ρομποτικό σύστημα, που πρώτο το ΙΑΤΡΙΚΟ Κέντρο Αθηνών στο Μαρούσι έφερε στην Ελλάδα, η ομάδας μας υπό τη διεύθυνση του Δρ. Νικόλαου Παρδαλίδη M.D, Ph.D, έχει εμπειρία σε πάνω από 1000 ασθενείς με άριστα αποτελέσματα. Η πλειάδα των επεμβάσεων περιλαμβάνει Ρομποτική προστατεκτομή σε εντοπισμένο αλλά και τοπικά προχωρημένο καρκίνο προστάτη με τους γύρω λεμφαδένες, Ρομποτική μερική αφαίρεση όγκου από το Νεφρό όταν είναι μικρός ή Ριζική όταν είναι υπερμεγέθης ή αφορά προχωρημένο θήλωμα μέσα στο Νεφρό, Ρομποτική αφαίρεση Ουροδόχου κύστης σε επιθετικό ή προχωρημένο (διηθητικά) θήλωμα και Ρομποτική δημιουργία νέας ουροδόχου κύστης στη θέση της παλαιάς. Επίσης η Κλινική μας έχει πραγματοποιήσει σειρά Ρομποτικής αφαίρεσης υπολειπόμενων λεμφαδένων μετά από χημειοθεραπεία σε ασθενείς με καρκίνο του όρχεως.
Νέα δεδομένα στην αντιμετώπιση του καρκίνου της ουροδόχου κύστης φέρνει η ρομποτική χειρουργική, καθώς συγκριτικά με τις παραδοσιακές ανοικτές επεμβάσεις, ελαχιστοποιεί την επιβάρυνση του ασθενή κατά το χειρουργείο, μηδενίζει τον κίνδυνο λοιμώξεων και επιταχύνει σημαντικά την επιστροφή του στις καθημερινές δραστηριότητες.
Το θήλωμα ή καρκίνος της ουροδόχου κύστης αποτελεί το 3% όλων των κακοηθειών και είναι από τους συχνότερους όγκους στην Ουρολογία. Εμφανίζεται κυρίως σε ηλικίες άνω των 60, συχνότερα στους άνδρες από τις γυναίκες.
Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης διακρίνεται σε επιφανειακό, διηθητικό – όταν έχει προχωρήσει στο μυϊκό τοίχωμα του οργάνου – και μεταστατικό, όταν έχει προχωρήσει έξω από αυτό, π.χ. στα σπλάχνα και στα οστά.
Στο θήλωμα ή καρκίνο της ουροδόχου κύστης η πρώιμη και έγκαιρη διάγνωση έχει μεγάλη σημασία. Γι’ αυτό κάθε αιματουρία, καθώς και η εμφάνιση δυσουρικών ενοχλημάτων πρέπει να εξετάζονται αμέσως από τον ειδικό.
Πως αντιμετωπίζεται;
Όταν το θήλωμα είναι επιφανειακό αντιμετωπίζεται με αφαίρεσή του ενδοσκοπικά, μέσα από την ουρήθρα (διουρηθρικά).
Στη περίπτωση που το θήλωμα ή ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης είναι επιθετικός, δηλαδή υψηλής κακοήθειας, ή διηθητικός, συνίσταται ριζική κυστεκτομή, δηλαδή αφαίρεση ολόκληρης της ουροδόχου κύστης και των όμορων ζωτικών οργάνων (στον άνδρα ο προστάτης και οι σπερματοδόχες κύστεις, ενώ στη γυναίκα η μήτρα, οι σάλπιγγες, οι ωοθήκες).
Η αφαίρεση της ουροδόχου κύστης καθιστά αναγκαία την έξοδο των ούρων σε ουροστομία (σακούλα) στο δέρμα του ασθενή. Σήμερα με τη Ρομποτική τεχνολογία είναι εφικτή η αντικατάσταση της καρκινικής ουροδόχου κύστης με νέα κύστη που δημιουργείται ρομποτικά από σφαιρικό τμήμα του εντέρου (ειλεός), προκειμένου να καταστεί εφικτή η φυσιολογική έξοδος των ούρων από το σώμα.
Παραδοσιακά, η ολική κυστεκτομή γίνεται με ανοικτή χειρουργική επέμβαση, πραγματοποιώντας μία μεγάλου μήκους τομή στην κοιλιακή χώρα με αποτέλεσμα έντονο μετεγχειρητικό πόνο, μεγάλο χρόνο νοσηλείας, σημαντική απώλεια αίματος, κίνδυνο λοιμώξεων και καθυστερημένη επιστροφή στη φυσιολογική δραστηριότητα.
Ρομποτική επανάσταση
Πλέον, όμως, με τη συμβολή της σύγχρονης τεχνολογίας και ειδικότερα με τη χρήση του περίφημου ρομπότ da Vinci, αλλάζουν τα δεδομένα.
Το σύστημα da Vinci αυξάνει τις χειρουργικές δυνατότητες επιτρέποντας την πραγματοποίηση πολύπλοκων και λεπτών επεμβάσεων. Σε αυτό βοηθά τόσο η δυνατότητα μεγέθυνσης που προσφέρει το σύστημα da Vinci όσο και η τρισδιάστατη (στερεοσκοπική) όραση.
Ως εκ τούτου, το ρομπότ da Vinci, επιτρέπει τη διενέργεια ριζικής αφαίρεσης της ουροδόχου κύστης και δημιουργίας νέας από σφαιρικό τμήμα εντέρου στη θέση της παλαιάς, διαμέσου πολύ μικρών οπών.
Ως συνέπεια, ελαχιστοποιείται η απώλεια αίματος κατά την επέμβαση και δεν απαιτείται μετάγγιση, το αισθητικό αποτέλεσμα είναι βέλτιστο, η πιθανότητα λοίμωξης τείνει προς το μηδέν, ενώ ογκολογικά το αποτέλεσμα είναι ισάξιο με αυτό της κλασικής χειρουργικής.
Μετά την επέμβαση, ο μετεγχειρητικός πόνος ελαχιστοποιείται, όπως και η παραμονή στο νοσοκομείο, η οποία περιορίζεται στις 4 με 5 ημέρες. Ο ασθενής αναρρώνει γρήγορα και επιταχύνεται σημαντικά η επάνοδός του στη φυσιολογική δραστηριότητα.
Η ρομποτική αυτή μέθοδος κυστεκτομής πραγματοποιείται με επιτυχία σε ελάχιστα νοσοκομεία παγκοσμίως. Στην Ελλάδα εφαρμόζεται ήδη από το 2006 στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών με την έλευση του πρώτου ρομποτικού συστήματος στην Ελλάδα, από την ομάδα του Δρ. Παρδαλίδη Νικόλαου, με εξαιρετικά αποτελέσματα.
Σημαντικές βελτιώσεις στην αντιμετώπιση του καρκίνου του νεφρού φέρνει έναντι των πιο παραδοσιακών προσεγγίσεων η ρομποτική χειρουργική. Ελάχιστη απώλεια αίματος, μικρότερος μετεγχειρητικός πόνος, περιορισμένη νοσηλεία και πάνω από όλα ρομποτική ακρίβεια στην απαιτούμενη αφαίρεση του νεφρού δίνουν νέα διάσταση στη θεραπεία μιας από τις συχνότερες κακοήθειες.
Ο σχηματισμός όγκου στα νεφρά αποτελεί την όγδοη πιο συχνή κακοήθεια στους άνδρες και η τρίτη συχνότερη εν γένει στο ουροποιητικό σύστημα. Προσβάλει δυο φορές συχνότερα τους άνδρες και εμφανίζεται συνήθως µετά την ηλικία των 60 ετών.
Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει το κάπνισµα, την υπέρταση και το διαβήτη, την έκθεση στον αµίαντο και το κάδµιο σε βιομηχανικό περιβάλλον, την κακή ποιότητα διατροφής και τη νεφρική ανεπάρκεια, ως βασικούς παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης της νόσου. Επίσης, ο καρκίνος του νεφρού συνδέεται με την κληρονομικότητα, ενώ έχει και ιδιαίτερη γεωγραφική κατανομή με υψηλότερη συχνότητα στη Σκανδιναβία και περιορισμένη στην Άπω Ανατολή.
Στα πρώιμα στάδιά του ο καρκίνος του νεφρού είναι συνήθως ασυμπτωματικός, ενώ ακόμα και σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις, ο ασθενής μπορεί να μην έχει κανένα σύµπτωµα και η ανεύρεσή του να γίνει τυχαία σε απεικονιστικές εξετάσεις.
Στα πιο συνήθη συμπτώματα του καρκίνου του νεφρού συγκαταλέγονται το αίμα στα ούρα (αιματουρία), ο πόνος και η ψηλαφητή μάζα στην κοιλιά, ενώ ενδέχεται ακόμα να συνοδεύεται από απότομη απώλεια βάρους, πυρετό, υπέρταση ή και αναιμία.
Όσο πιο έγκαιρα διαγνωστεί ο καρκίνος του νεφρού τόσο μεγαλύτερες είναι και οι πιθανότητες ίασης. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες το ποσοστό θεραπείας των ασθενών από καρκίνο του νεφρού σε πρώιμο στάδιο κυμαίνεται μεταξύ 80% και 100%!
Γι’ αυτό και η διάγνωσή του είναι κομβική. Αυτή γίνεται με ετήσιες απεικονιστικές εξετάσεις, όπως το υπερηχογράφημα. Εφόσον εντοπιστεί όγκος, ακολουθούν αξονική ή μαγνητική τομογραφία ή και ενδοφλέβια ουρογραφία με ολόσωμο σπινθηρογράφημα οστών. Έτσι, αξιολογείται ο τύπος του καρκίνου και γίνεται έρευνα για πιθανές μεταστάσεις σε άλλα σημεία του σώματος (σταδιοποίηση) προκειμένου να αποφασιστεί η ανάλογη θεραπεία.
Ριζική ή μερική νεφρεκτομή
Η αντιμετώπιση του καρκίνου του νεφρού γίνεται με τη χειρουργική αφαίρεση του όγκου ή ολόκληρου του οργάνου. Σε περίπτωση που ο όγκος είναι περιορισμένος µόνο στο νεφρό και διαπιστώνεται ότι μπορεί να αφαιρεθεί µε ασφάλεια, πραγματοποιείται μερική νεφρεκτομή, προκειμένου να σωθεί όσο περισσότερο λειτουργικό τμήμα του νεφρού και να ελαττωθεί η πιθανότητα μελλοντικής αιμοκάθαρσης. Όταν ο καρκίνος είναι πιο εκτεταμένος τότε συνίσταται η ριζική αφαίρεση του νεφρού.
Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για χειρουργεία που απαιτούν ιδιαίτερα λεπτούς χειρισμούς γι’ αυτό και τα τελευταία χρόνια κερδίζουν έδαφος οι Ρομποτικές επεμβάσεις, οι οποίες εμφανίζουν σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι των πιο παραδοσιακών, ανοικτών επεμβάσεων.
Η ρομποτική νεφρεκτομή, μερική ή ριζική, είναι πλέον η καθιερωμένη μέθοδος για την αντιμετώπιση του καρκίνου του νεφρού (ακόμη και του μεταστατικού) και προσφέρει στον ασθενή, σημαντικά λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο, ελάχιστη παραμονή στο νοσοκομείο και άμεση επάνοδο στη φυσιολογική δραστηριότητα.